Itikat

İTİKAT

Dini hükümler iki kısına ayrılır fer’i ameli olanlar ve aslı itikad olanlar. ikinci Kısım dini, hükümler inanç esasları ile ilgilidir. Bu grup dini inanışları isimleri anlatan itikat sonraları bu inançların bütününe ad olan akaid ile eş anlamlı kullanır olmuştur. Kelimenin manası üzerine kelam ve mantık ilmi çerçevesinde çeşitli ihtilaflar mevcuttur. Ancak bu ihtilaflar aslı ilgilendiren meseleler değildir. Şu kadarının bilinmesi yeterlidir: itikat meşhur olan manası ile akli kesin hükümdür. Bu hüküm akli olması dolayısı ile şüphe mahalli olabilir. Meşhur olmayan ikinci tarife göre kesin veya tercih edilen akli bir hükümdür. ilme istinat eder, şüphe götürmez. Bu mana bazen yakını bilgi ile de açıklanır (bk. Tehanevi, Keşşaf

itikat terimi sonraki dönemlerde akaid ile eşanlamlı kullanıldığı için bütün inanç sistemlerini ifade eder. Her ne kadar günümüzde teorik çerçeve içerisinde disiplin haline gelmiş mezhepleri anlatmak için (özellikle kelami) mezheplere atfen kullanılmaktadır. Hakikatte itikat daha geniş anlamları ihtiva eder. En geniş anlamıyla itikat kişinin allah, insan ve kainat hakkındaki tasavvur ve telakkilerini kapsayan, olaylara bakış tarzını etkileyen düşüncedir. islam iman esasları bir müminin itikad, olduğu gibi Marksizm ve hümanizm de kendi mensuplarının itikadıdır (bk. iman mad islam’da kelami mezhepler Maturidilik, Eşarilik ve Selefilik itikadı mezheplerdir.)